Realisatie van het beleid
In de gemeente werken wij met het afvalinzamelsysteem, gebaseerd op diftar (gedifferentieerd tarief). Het doel van dit afvalinzamelsysteem is een duurzame afvalinzameling met draagvlak onder onze inwoners. Door actief in te zetten op het verminderen van de hoeveelheid restafval hebben we de doelstelling van honderd kilogram of minder restafval per inwoner behaald. Ook het percentage hergebruik van afvalstoffen is behaald. Voor de percentages verwijzen wij u graag naar 4.2.3 Beleidsindicatoren.
In de samenwerking Holland Rijnland zijn besluiten genomen naar aanleiding van het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (klimaatbestendige planontwikkeling). Als vervolg hierop is een traject uitgewerkt voor de eerste drie stappen van het Deltaplan: de (regionale) stresstesten, de te voeren risicodialogen en een uitvoeringsagenda. In het nieuwe GRP zijn deze drie stappen vormgegeven en is een uitvoeringsagenda vastgesteld. In 2022 is hier uitvoering aan gegeven.
De ODWH voert voor Nieuwkoop de wettelijke milieutaken (vergunningen, toezicht en handhaving ) uit plus een aantal specialistische milieutaken, waaronder Geluid, Asbest en Bodem. In 2022 is de nieuwe strategie 2022-2025 door de ODWH ingevoerd. De strategie geeft richting aan de toekomstige ontwikkelingen van de dienst.
Wat hebben we bereikt?
Het diftarsysteem heeft geleid tot een sterke afname van de hoeveelheid restafval en een toename van het scheidingspercentage. Onze prioriteit voor 2022 was het verder optimaliseren van de inzameling, met als doel de hoeveelheid restafval verder terug te brengen tot maximaal 100 kg per inwoner per jaar. In 2022 hebben we de kwantitatieve inzameling van oud papier, in samenwerking met Cyclus en de verenigingen verbeterd. Dit is bereikt door het herzien van de ophaalroutes en het weghalen van de zeecontainers voor papierinzameling op diverse locaties.
De laatste jaren zien wij een toename van 10% in het aanbod van grof huisafval op de milieustraat. Om die toename van hoeveelheden te beheersen hebben wij onderzocht wat de oorzaak is van die toename. Door te meten wie, welk afval aanbiedt zijn wij tot de conclusie gekomen dat er ook bedrijfsafval werd aangeboden. Door het introduceren van het afsprakensysteem (registratie) is er een afname ontstaan, zonder een toename van zwerfvuil in de openbare ruimte. In overleg en samenspraak met Cyclus hebben we in 2022 een onderzoek uitgevoerd naar de haalbaarheid en mogelijkheden voor het inzamelen en (laten) verwerken van luiers. De uitkomsten van het onderzoek worden in het najaar van 2023 met de gemeenteraad besproken, waarna de gemeenteraad een beslissing kan nemen. Dit kan tegelijk plaatsvinden met het herzien van het afvalbeleid.
Het klimaat verandert. We krijgen vaker te maken met kortstondige hevige neerslag en langere perioden van droogte. Klimaatverandering heeft grote invloed op onze leefomgeving.
Als gemeente moeten wij ervoor zorgen dat schade door hittestress, wateroverlast, droogte en overstromingen zo min mogelijk toeneemt en daar rekening mee te houden bij de aanleg van nieuwe woonwijken en het herinrichten van de openbare ruimte. Bij woningbouwlocaties, zoals Teylerspark II, Buytenwech-Noord, Tochtpad, Lindelaan en de Verwondering zijn bij het vaststellen van een stedenbouwkundig kader en de gemeentelijke uitgangspunten de klimaat adaptieve maatregelen geïntegreerd. In Holland Rijnland verband doen wij actief mee in de samenwerking Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA). In 2022 hebben we vier projecten ingediend voor een bijdrage vanuit de Provinciale subsidie. Dit zijn de Harsweg, de Vogelenbuurt, Schoterhoek 1 en het Teylersplein. In totaal ca. 220.000 euro.
Duurzaamheid is het thema voor en van de toekomst en ook in de huidige strategienota van de ODWH is het als kernpunt benoemd. Inmiddels hebben we meer ervaring opgedaan met het thema en is beter uitgekristalliseerd waar de omgevingsdienst wel en niet van kan en wil zijn. Dit is verder uitgewerkt in de strategie 2022-2025 van de ODWH.
Wat hebben we er voor gedaan?
In december 2020 is een klimaatstresstest uitgevoerd. In een stresstest worden de potentiële kwetsbaarheden voor de klimaatthema’s binnen een gebied geïdentificeerd. De test bestaat in de kern uit het verzamelen en creëren van informatie die beschrijft welke effecten klimaatverandering (de ‘stress’ die op het systeem wordt gezet) in de toekomst kan hebben. Er is 2022 verder onderzocht waar, wanneer, welke knelpunten kunnen ontstaan, onder een scala aan mogelijke klimaatontwikkelingen. De stresstest gaat over zowel het stedelijk als landelijk gebied. De stresstest onderzoekt de kwetsbaarheid van allerlei objecten en functies in een gebied, maar specifieke aandacht wordt gevraagd voor de vitale en kwetsbare functies. Dit zijn functies die cruciaal zijn voor de rampenbeheersing, zoals de drinkwatervoorziening en functies die bij uitval of een calamiteit ernstige schade veroorzaken voor mens, milieu of economie. In 2022 zijn we gestart met overleggen (risicodialogen) met (markt)partijen om de risico's van uitval van de functies te verkleinen. Hiermee wordt maatschappelijke ontwrichting voorkomen.
Een van de speerpunten in het GRP is het opstellen van een hemelwater- en grondwaterverordening. De gemeente is wettelijk verantwoordelijk voor de zorgplicht om afvloeiend hemelwater te verwerken. De verordening omschrijft de uitwerking van deze zorgplicht door aan te geven wie, waarvoor verantwoordelijk is en onder welke omstandigheden het regenwater verwerkt kan worden. Zowel op particulier- als op openbaar terrein. In 2022 zijn we gestart met het opstellen van een hemelwater- en grondwaterverordening. Volgens de begroting zouden we deze in het derde kwartaal van 2022 aan de gemeenteraad aanbieden. Dit is door een gebrek aan personele capaciteit niet gelukt. We verwachten de verordening in de tweede helft van 2023 aan te kunnen bieden aan de gemeenteraad.
Onderdeel van de uitvoeringsagenda in het GRP is de communicatie naar onze inwoners over de gevolgen van klimaatverandering. We maken hierbij gebruik van Operatie Steenbreek. De aangenomen motie 'achter het tuinhekje' is hierin meegenomen. In 2022 hebben we diverse evenementen georganiseerd zoals de bloembollenactie, marktacties en het uitdelen van bijenpakketten. Met duurzaamheidsspecials communiceren we dit naar inwoners. Met het doel ze bewust te maken en inzicht te geven in wat zij zelf kunnen doen om de gevolgen van klimaatverandering te beperken.
Vanuit de eerder genoemde zorgplicht is de gemeente ook verantwoordelijk voor het monitoren van het grondwater. In 2022 is het grondwatermeetnet verder uitgebreid met peilbuizen en een meetsysteem. De informatie vanuit het meetsysteem zal worden gebruikt voor de opzet van de hemelwater verordening. Hierin wordt ook het grondwaterbeleid opgenomen.
Tot nu toe was de provincie het bevoegde gezag voor de uitvoering van bodemtaken. Ook die taak is inmiddels bij de gemeenten belegd. De provinciale bodemtaken werden, in de regio Holland-Rijnland, al uitgevoerd door ODWH. Na de overdracht van de bodemtaken door de provincie aan de gemeenten blijft dat zo. Bodem is een specialistische (milieu-) taak, die de ODWH ook voor Nieuwkoop vanaf 2022 uitvoert.