Realisatie van het beleid
Onder dit thema valt onder andere de uitvoering van de Jeugdwet en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo).
Wmo
Wat wilden we bereiken?
- In 2022 de samenwerking met nieuwe partners vormgeven.
- Beter inzicht in de effecten van de geleverde ondersteuning.
- Vorm geven aan de sturing en monitoring in het sociaal domein.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Zoals voorgenomen startten Tom in de buurt en een aantal onderaannemers in 2022 met de brede opdracht Ondersteuning Wmo. Door alle Wmo ondersteuning, inclusief indicering van Wmo maatwerkvoorzieningen, bij één opdrachtnemer onder te brengen is een brede toegang voor de Wmo gerealiseerd. Deze toegang heeft in 2022 steeds meer vorm gekregen en wordt inmiddels goed gevonden door de inwoners van Nieuwkoop. Binnen deze toegang wordt de noodzakelijke ondersteuning gelijk passend en op maat verstrekt. Ook wordt goed samengewerkt met Nieuwkoopse onderaannemers, zoals de zorgboerderijen die daginvulling geven.
Daarnaast zijn de nieuwe contracten ingegaan voor het leveren van huishoudelijke hulp, hulpmiddelen en trapliften. De samenwerking met deze partijen is goed, zowel met de gemeente als met Tom in de buurt. Helaas hebben deze contractpartners te maken met de krapte op de arbeidsmarkt en een tekort aan bepaalde onderdelen voor de hulpmiddelen. Hierdoor zijn er incidenteel langere levertijden en een wachtlijst voor huishoudelijke hulp. Door creatief te zijn, een goede samenwerking onderling en heldere communicatie naar de inwoner zorgen deze partners voor zo min mogelijk hinder.
De samenwerking tussen Tom in de buurt en het team de Verbinding kreeg in de tweede helft van 2022, zoals was voorgenomen, meer vorm. Er zijn tussen de verschillende disciplines afspraken gemaakt over samen optrekken in casuïstiek en overdracht. Zo wordt er bijvoorbeeld gezamenlijk gewerkt aan het opzetten van een goede sociale kaart.
Ook op het gebied van contractmanagement is een goede slag geslagen. De contractmanagers van de drie Rijnstreekgemeenten zijn volop betrokken bij beleidsontwikkelingen binnen Tom in de buurt, zoals deelname aan een jaarplandag. Gezamenlijk werken zij aan een goede monitor waarin zij de resultaten van de kritische prestatie indicatoren real time digitaal kunnen inzien. Hiermee krijgen we beter inzicht in de effecten van de geleverde ondersteuning. In 2022 is tenslotte geïnvesteerd in een nieuw klanttevredenheidsonderzoek, waarmee we vanaf 2023 ook een beter inzicht krijgen in de dienstverlening.
Gezondheid
Wat wilden we bereiken?
- Streven naar gezonde en vitale inwoners van Nieuwkoop.
- Bij de invulling van het gezondheidsbeleid aansluiten bij de behoefte van inwoners, organisaties en professionals.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
In 2022 zijn we verder gegaan met de uitwerking en uitvoering van het lokale gezondheidsbeleid, dat is vastgelegd in de nota 2021-2025 'Goed leven in Nieuwkoop'. In deze nota hebben we als doel inwoners te helpen hun leven zo gezond mogelijk in te richten. Dit doen we vanuit de levensloop benadering; welke interventies passen het beste bij welke levensfase. We werken vanuit het brede concept positieve gezondheid. Dit is het vermogen van mensen om met fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. We zetten in op drie thema's: samen gezond, gezond gedrag en een gezonde omgeving. Dit doen we samen met partners in het zorgdomein en daarbuiten. In 2022 is de samenwerking tussen het sociaal domein en de eerstelijnszorg verder verstevigd. Dit heeft er toe geleid dat de eerstelijnshulp steeds meer patiënten uitvraagt op positieve gezondheid In 2022 is ervoor gekozen om -in het kader van het lokaal preventie akkoord- eerst aandacht te vestigen op de aanpak van roken in plaats van alcohol.
Lokaal Preventie Akkoord
We hebben in 2022 middelen ontvangen voor het lokale preventieakkoord. Het lokale preventieakkoord zet zich in voor gezondheidspreventie en bevat concrete maatregelen om roken, overgewicht en overmatig alcoholgebruik tegen te gaan. Daarnaast is er ruimte om in te zetten op mentale gezondheid. In Nieuwkoop hebben we (een deel) van het geld ingezet op het thema rookvrij. We hebben Sportief Besteed Groep de opdracht gegeven om alle verenigingen en clubs waar veel kinderen komen te begeleiden naar een rookvrije omgeving. Ook maakten we de eerste aanzet om alle openbare speeltuinen in de gemeente rookvrij te maken. Daarnaast hebben we acties opgezet rondom Stoptober.
JOGG
Per 1 mei heeft de gemeente zich aangesloten bij JOGG en is een JOGG-regisseur aangetrokken. JOGG staat voor Gezonde Jeugd, Gezonde toekomst. JOGG heeft als doel de omgeving van het kind gezond te maken, zodat een gezonde keuze steeds makkelijker wordt. In het plan van aanpak is de route voor de komende twee jaar uitgestippeld, waarbij de focus ligt op een gezonde schoolomgeving, een gezonde sportomgeving en een gezonde werkomgeving. De JOGG-regisseur helpt en begeleidt partners bij de realisatie hiervan. De eerste samenwerking tussen JOGG en IKC de Vaart leidde tot deelname aan de Sportweek in september. Ook ontwikkelde de JOGG-regisseur een menukaart waaruit basisscholen en kinderopvang een ‘gezond gerecht’ kunnen kiezen.
Zorg, welzijn en wonen
Wat wilden we bereiken?
• Iedereen die in onze gemeente woont, kan beschikken over passende voorzieningen/woning
en of ondersteuning om zo zelfstandig mogelijk te wonen.
• In 2022 worden de Welzijnsbezoeken voor ouderen voortgezet met coördinatie door Team de Verbinding.
• In 2022 vindt het aanbestedingsproces plaats voor Ondersteuning met wonen in Rijnstreekverband. Hiermee willen we bereiken dat voor al onze inwoners een passende voorziening aanwezig is. Zo dichtbij mogelijk.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
In 2021 is een verkenning gedaan naar woonconcepten voor ouderen waar wonen en zorg geïntegreerd worden. In 2022 is verdere uitwerking gegeven aan de realisatie van woonzorgconcepten voor ouderen. Bij alle te ontwikkelen woningbouwprojecten onderzoeken we de mogelijkheid voor het realiseren van deze woonzorgconcepten binnen het project.
In 2022 zijn de Welzijnsbezoeken voortgezet met coördinatie door Team de Verbinding. Alle kernen, behalve Nieuwkoop en Ter Aar, zijn bezocht. Een thema dat veel wordt aangekaart door inwoners is wonen. Inwoners geven aan behoefte te hebben aan goed te betalen zelfstandige seniorenwoningen. In Langeraar is het voorzieningenniveau een belangrijk aandachtspunt. In Korteraar, Ter Aar, Langeraar en Papenveer staan veel mensen positief tegenover de BOB-bus. Veel individuele signalen pakken we op, zowel in het sociale als in het ruimtelijke domein.
Voor Ondersteuning met wonen (beschermd wonen) en (maatschappelijke) Opvang is er met de gemeenten Alphen aan den Rijn en Kaag & Braassem een Open House-procedure en een subsidieregeling uitgezet en daarna afgerond. Ook hebben we de toegang voor deze voorzieningen toegevoegd aan de opdracht van Tom in de buurt, waardoor Tom in de buurt dé toegang is voor alle Wmo-voorzieningen. Daarmee hebben we de nodige stappen gezet om met de partners van Ondersteuning met wonen en Opvang goed te beginnen aan de doordecentralisatie van de maatschappelijke zorg vanaf 2023.
Daarnaast is in 2022 het plan van aanpak eenzaamheid vastgesteld. Naar aanleiding van het plan van aanpak is in het najaar een pilot van de cursus Creatief Leven van start gegaan. Deze cursus begeleid mensen met langdurige klachten van eenzaamheid. In 2023 evalueren we de cursus. In het kader van eenzaamheid is er daarnaast in 2022 een begin gemaakt met het opzetten van Welzijn op Recept in onze gemeente. In 2023 gaan we hier mee verder en starten we met Welzijn op Recept.
Jeugdhulp
Wat wilden we bereiken?
- Onze jeugd groeit gezond en veilig op en gezinnen krijgen adequate ondersteuning wanneer dit nodig is.
- Beheersbare kosten van jeugdhulp door versterking van de preventie en stimuleren van kostenbewust handelen.
- Doelmatige inkoop en organisatie van vrijwillige jeugdhulp vanaf 2023 voor onze gemeente en de regio, op basis van het Koersdocument Zorglandschap
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Preventie
Het Jeugd- en gezinsteam Nieuwkoop
Het Jeugd-en gezinsteam (JGT) Nieuwkoop had in 2022 op maandbasis gemiddeld 200-250 cliënten in behandeling. Het aantal actieve casussen is in de loop van 2022 licht gedaald. Een traject bij het JGT wordt in de regel binnen 1,5 jaar afgesloten. Het JGT Nieuwkoop bestaat uit ongeveer 10 FTE. Het ziekteverzuim is laag ( 0 tot 3 % per maand) en de caseload per medewerker ligt rond de 30 cliënten.
Ontwikkelingen in het JGT Nieuwkoop zijn gericht op kwaliteitsverbetering, preventie en kostenbewust handelen:
- Het intake gesprek is vervangen door een intakefase; zo kan beter worden beoordeeld of jeugdhulp noodzakelijk of dat andere ondersteuning beter aansluit bij de behoefte. Daarnaast wordt hiermee het kostenbewust werken versterkt.
- Er is een beweging ingezet van individuele behandeling naar groepsbehandeling.
- Een hulpverlener vanuit de jeugdbescherming werkt mee in het JGT om de samenwerking in de veiligheidsketen te versterken. Hiermee spelen we vroegtijdig in op landelijke ontwikkelingen.
- De goede samenwerking met het jongerenwerk draagt niet alleen bij aan preventie, ook kan sneller jeugdhulp worden ingezet als dat nodig is.
De samenwerkingspilot met het onderwijs bleek in 2021 een succes en is in 2022 gecontinueerd. Dat geldt ook voor de samenwerking met huisartsen en praktijkondersteuners en de inzet van het gemeentelijk jongerenwerk als netwerkpartner in het preventieve veld.
Samenwerking Rijn- en Veenstreek
In 2022 is een start gemaakt met de voorbereiding een deel van de jeugdhulp gezamenlijk in de Rijn- en Veenstreek te organiseren. In alle drie de gemeenten is hiervoor in 2022 een bestuursopdracht vastgesteld. Bij de uitwerking van de bestuursopdracht is gebleken dat het niet mogelijk is vanaf 2024 een deel van de jeugdhulp in de Rijn-en Veenstreek gezamenlijk te organiseren. Nieuwkoop blijft daarom vanaf 2024 gebruik maken van de lopende contracten voor de gespecialiseerde jeugdhulp op Holland Rijnland niveau en ook de inzet van het Jeugd-en gezinsteam Nieuwkoop continueren we.
De gespecialiseerd jeugdhulp
Organisatie
In 2022 was alle gespecialiseerde jeugdhulp voor Nieuwkoop gecontracteerd via de TWO Holland Rijnland. De TWO is onderdeel van de Gemeenschappelijke Regeling Holland Rijnland, In 2022 werkten we aan de overgang van de TWO naar de Gemeenschappelijke Regeling Service Organisatie Zorg Holland Rijnland (SOZ). De SOZ neemt de taken van de TWO per 1-1-2023 over. De SOZ is vooral gericht op inkoop en contractbeheer. Vanuit de samenwerkende gemeenten in Holland Rijnland is een beleidsteam geformeerd die het accountmanagement verzorgd. De gespecialiseerde jeugdhulp is verdeeld in 7 segmenten waarin contract- en accountmanagers samenwerken. In 2022 organiseerde het beleidsteam per segment ontwikkeltafels met zorgaanbieders, waarin transformatieplannen zijn uitgewerkt. Daarnaast zijn er vier opgaven die segment overstijgend zijn, nl. “beweging naar voren” (inzet op stevige lokale teams en verbinding met het lokale voorveld), “kwetsbaar eerst” (hulp beschikbaar voor die kinderen die het het hardst nodig hebben), “financieel stelsel” (ontwikkeling van een bekostigingssysteem die recht doet aan voorgaande opgaven) en “monitoring” (datagedreven werken).
Bij de gespecialiseerde jeugdhulp is op basis van de prognose van de SOZ voor 2022 sprake van een beperkte onderbesteding.
Dit is met name veroorzaakt door:
- Personeelsgebrek bij jeugdhulpaanbieders
- De financiële sturing op basis van budgetplafonds, aanbieders zijn voorzichtig dit plafond te overschrijden omdat meer kosten niet worden betaald.
Er zijn meer kinderen uitgestroomd naar de Wet Langdurige Zorg dan voorzien.
Onderdeel van de gespecialiseerde jeugdhulp is JeugdzorgPlus (ook wel gesloten jeugdhulp genoemd). De doorontwikkeling JeugdzorgPlus is in volle gang. De afbouw van de capaciteit is in 2022 onverminderd doorgegaan (opgave vanuit het ministerie van VWS). Dit heeft consequenties voor de financiële positie van de twee aanbieders JeugdzorgPlus die onze regio (HR) gecontracteerd heeft. JeugdzorgPlus is een vorm van cruciale jeugdhulp waarvoor gemeenten garant moeten staan. De eenmalige kosten voor het kunnen continueren van de JeugdzorgPlus voor de regio Holland Rijnland zijn verwerkt in het resultaat van de kosten regionale jeugdhulp 2022.